Dopen wat mondig is;

                                                                                                                                                                                Spreken dat bondig is.

                                                                                                                                                                                Vrij in 't christelijk geloven;

                                                                                                                                                                                Daden gaan woorden te boven.

Doopsgezinde Gemeente Beemster- Oosthuizen        GESCHIEDENIS DOOPSGEZINDEN                                                    

Van begin tot in de toekomst!

Menno Simons (1496-1561):

Van katholiek pastoor in zijn Friesche geboortedorp Witmarsum werd hij rondtrekkend leidsman van de

toen zwaarvervolgde wederdopers. Hij leidde de doperse beweging op de weg van ware navolging van

christus door af te zien van geweld en van het dragen van wapens, door niet te zweren en een sober,

betrouwbaar en vooral dienstbaar leven te leiden. Zijn geestelijke erfgenamen noemden zich naar hem

Mennonieten of Mennisten. In Nederland gaven de vrijzinnigen echter de voorkeur aan de naam Doops-

gezinden.

            Menno Simons

Dopers:

De eerste echte effecten van de hervormingsbeweging bereikten ons land rond het jaar 1530. Al geruime

tijd was er een aantal stromingen actief. Soms waren ze heel radicaal en gewelddadig, zodanig dat zij

het verkondigen van hun visie moesten bekopen met hun leven. Radicaal of niet, allen werden vogelvrij

verklaard. Alleen al in de Nederlanden stierven er tussen 1531 en 1597 meer dan 2000 van hen de martel-

dood. Voor Menno Simons, vanaf 1533 pastoor in zijn geboorteplaats waren de jaren van twijfel toen al

gaande. Hoewel zijn ideeen anders waren dan de gebruikelijke standpunten in de katholieke kerk kwam

het nog niet tot een breuk.

Twijfel:

Onthoofdingen en terechtstellingen van geloofsgenoten deden bij Menno Simons de twijfels steeds verder

doen toenemen. Hoewel hij niets moest hebben van alle gewelddaden, voelde hij zich er wel degelijk ge-

Hoewel hij niets moest hebben van alle gewelddaden, voelde hij zich er wel degelijk verant-

woordelijk voor. In de loop van 1535 nam hij het besluit om met al de krachten, die hem ter beschikking zouden

staan de rechten grond der waerheyd bloot te leggen. In zijn preken begon hij daarom op te roepen tot echt

berouw, zonde en goddeloosheid te veroordelen en Christus' opvattingen over doop en avondmaal te

verkondigen. Maar het duurde nog tot het begin 1536 voordat Menno Simons echt kleur bekende. In dat jaar

legde hij zijn ambt neer om zich te begeven onder Christus Drukkend Kruis.

Onderdak:

De leidsman dook onder en oefende zich met Lesen ende Schrijven in der stilheydt in des Heeren Woord.

Hij sloot zich definitief aan bij de wederdopers en liet zich overhalen een leidende positie in te nemen.

In 1537 werd hij in Groningen oudste of bisschop. Omdat ook op zijn hoofd een prijs was gezet, was Menno

Simons gedwongen een zwervend bestaan te leiden. Dopend, avondmaal vierend, onderwijzend, adviserend,

en bemiddelend trok hij door de Noordelijke Nederlanden en Noord Duitsland. Uiteindelijk vonden Menno

Simons en een aantal van zijn volgelingen onderdak in Sleeswijk-Holstein. Bij Oldeslo bracht hij de laatste

7 jaar van zijn leven door. Daar had hij een drukkerij, waar oude geschriften herdrukt werden en nieuwe

verschenen. Hij produceerde voornamelijk verweerschriften, die, omdat ze verboden lectuur waren, als kleine

en gemakkelijk weg te moffelen boekjes werden uitgegeven.

Geloofsopvattingen:

In 1539 zette Menno Simons in zijn geschrift Dat Fundament des Christelycken leers de doperse geloofsop-

vattingen op een rij: De bijbel als fundament van leer en leven, de gelovigendoop op volwassen leeftijd

na een persoonlijke belijdenis, het avondmaal als gedachtenismaal en noodzaak tot zelfonderzoek, af-

wijzing van de eed, van de wapendracht en van de betrokkenheid bij (kapitale) vonnissen, weigering van

overheidsambten, een Gemeente als Gemeenschap van Heiligen in eenheid, vrede en een sobere levenswijze.

HOME                                  VERDER